Czas ograniczenia handlu i nałożenia na nas różnorakich ograniczeń to także czas, kiedy oszuści opracowują nowe metody swego przestępczego działania. W tym trudnym okresie powinniśmy uważać, by nie znając dokładnie nowych procedur i zaleceń, nie paść ofiarą oszustwa.
Wszyscy z nas słyszeli, że Policjanci, pracownicy MOPS oraz innych instytucji rozpoczęli działania na rzecz osób starszych i potrzebujących pomocy, by nie musiały one w tym trudnym czasie wychodzić z domu. Kontaktują się z takimi osobami, by miały one świadomość, że każdego dnia dotrze do nich ktoś, kogo mogą poprosić o pomoc. Nie wszyscy jednak wiedzą, że żaden z przedstawicieli tych instytucji nie wchodzi do domu odwiedzanej osoby- choćby i tylko ze względów bezpieczeństwa- unikają tego by nieświadomie nie przenieść wirusa osobom z grupy ryzyka. Kontakt realizowany jest w bezpieczny sposób. Dlatego jeśli ktoś podaje się za pracownika MOPS lub innej instytucji i chce wejść do naszego mieszkania pod pozorem np. sprawdzenia mieszkania czy uzyskania jakiś dokumentów powinniśmy wiedzieć, że najprawdopodobniej jest to oszust. Prosimy o zgłaszanie nam każdej takiej próby oszustwa lub kradzieży dokonanej właśnie w ten sposób. Pamiętajmy, że nikt nie ma prawa wchodzić do naszego domu , jeśli sobie tego nie życzymy oraz że zawsze możemy potwierdzić tożsamość takiej osoby w instytucji , za której przedstawiciela się podaje.
Coraz więcej osób w tym trudnym czasie również przegląda oferty i dokonuje zakupów przez internet. W czasie panującej epidemii, z uwagi na ograniczenia nałożone na firmy handlowe, to czasem jedyna droga nabycia niektórych towarów. Korzystając z tego poręcznego narzędzia warto przestrzegać kilku zasad, dzięki którym unikniemy kłopotów i będziemy mogli cieszyć się z zakupu:
Łowiąc w internecie okazje pamiętajmy, że istnieje przynajmniej kilka „porównywarek cen”- stron, dzięki którym wpisując konkretny model, markę czy typ sprzętu którym jesteśmy zainteresowani uzyskamy obraz tego, jak kształtują się jego średnie ceny. Ceny nazbyt atrakcyjne, stanowiące niebywałą okazję, powinny obudzić naszą czujność. Pamiętajmy, że zakup towaru pochodzącego z przestępstwa ( np. kradzionego) stanowi przestępstwo paserstwa.
Korzystając z ofert sklepów internetowych sprawdźmy jakie opinie w internecie ma sklep, z którego oferty zamierzamy skorzystać. Opinie należy uzyskać wpisując w wyszukiwarkę jego nazwę- najbardziej miarodajne są te opinie, które zamieszczono poza stroną sklepu, na innych, niezależnych stronach ( istnieje mniejsze ryzyko, że będą to opinie celowo spreparowane na potrzeby dokonania oszustwa). Szczególną ostrożność warto zachować, jeśli sprzedawca w ogóle nie udostępnia opcji zapłaty „ za pobraniem” lub „ odbiór osobisty”, lub też namawia nas do skorzystania z innej formy płatności. Pamiętajmy by sprawdzić czy na pewno jesteśmy na stronie sklepu, który wybraliśmy – czasami oszuści podszywają się pod znane sklepy tworząc bliźniaczo podobne strony ( adres może się różnić jedną literką lub znakiem w stosunku do oryginalnej witryny sklepu internetowego)
Planując zakup sprzętu RTV lub AGD warto wybrać opcję zapłaty „za pobraniem po sprawdzeniu stanu dostarczonej przesyłki”- unikniemy w ten sposób przykrej niespodzianki polegającej na dostarczeniu nam uszkodzonego mechanicznie (np. w transporcie) sprzętu, które to uszkodzenia najczęściej nie podlegają gwarancji producenta. Opcja sprawdzenia zawartości w obecności kuriera przed uiszczeniem zapłaty pozwala nam również ujawnić dość często występujące oszustwo polegające na przekazaniu przesyłki zawierającej np. cegłę lub złom elektroniczny zamiast zamówionego towaru- kupując przedmioty bardziej wartościowe powinniśmy zawsze rozważyć skorzystanie z tej opcji .
Planując zakup markowych towarów powinniśmy zwrócić uwagę na ich jakość. Jeśli cena znacząco odbiegała od średniej rynkowej, istnieje niebezpieczeństwo, że oferowany towar jest podróbką. Oprócz niezaprzeczalnej szkody dla właściciela znaków towarowych ( niska jakość towaru opatrzonego logo, które winno świadczyć o wysokich standardach wykonania i trwałości produktu) i dla Skarbu Państwa ( towary podrobione często pochodzą z przemytu – nie uiszczono za nie należnego cła i innych opłat) to jeszcze bardzo często mogą być one dla nas samych niebezpieczne! Dzieje się tak bardzo często w przypadku podróbek kosmetyków i perfum- często zawierają one bardzo szkodliwe dla zdrowia substancje.
Uważajmy na otrzymane w tym okresie maile i SMS-y! Oczekując na przesyłkę lub kuriera pamiętajmy jaka firma została wskazana do realizacji dostawy. W okresie kiedy bardzo wiele osób korzysta z usług różnych firm kurierskich czy Poczty Polskiej, oszuści wysyłają przypadkowym osobom maile i SMS-y, informujące o wstrzymaniu przesyłki bądź np. niedopłacie licząc na to, że trafią one do osoby właśnie oczekującej na doręczenie. To wszystko tylko po to by nakłonić ją do kliknięcia linku lub załącznika zawartego w takiej fałszywej wiadomości. Wówczas najczęściej dochodzi do zainfekowania naszego komputera lub telefonu, co pozwala sprawcom dokonać różnego rodzaju przestępstw, będących wynikiem kradzieży i przejęcia naszych danych – danych logowań bankowości elektronicznej, kart bankowych, kont poczty itp. W nawale zajęć, dodatkowo oczekując faktycznie na jakąś przesyłkę łatwo nie zwrócić uwagi, że nadawcą maila czy SMS-a jest tylko osoba podszywająca się pod znanego dostawcę. Dostawcę, od którego tak naprawdę nie powinniśmy niczego oczekiwać. Zasada postępowania w przypadku otrzymania takiego sms-a lub maila to: jeśli nie oczekujemy na przesyłkę z tej firmy to wiadomość taką ignorujemy- pod żadnym pozorem nie klikamy linka ani nie otwieramy załącznika w niej zawartego! Jeśli natomiast oczekujemy na przesyłkę z tej właśnie firmy to (nadal nie klikając pod żadnym pozorem załącznika lub linka!) dzwonimy na infolinię danej firmy lub sprawdzamy na jej stronie internetowej losy naszej przesyłki ( opcja „ śledzenie przesyłki”)- w ten sposób zasięgamy informacji co do tego, czy oczekiwana przez nas przesyłka jest w drodze.
Bardzo ostrożnie korzystajmy z płatności za pośrednictwem bankowości internetowej, jeśli do strony bankowości zostaliśmy przekierowani ze strony sklepu. Powinniśmy każdorazowo sprawdzać czy zostaliśmy przekierowani na stronę internetową naszego banku, gdzie połączenie jest szyfrowane. Jeśli nie jesteśmy w stanie tego ponad wszelką wątpliwość potwierdzić, dobrą praktyką byłoby korzystać z opcji „przelew tradycyjny”- strona sklepu wygeneruje wówczas blankiet przelewu z numerem konta i tytułem zapłaty. Później my, logując się na znanej nam stronie bankowej w sposób sprawdzony i bezpieczny, wykonamy przelew, wprowadzając dane do przelewu własnoręcznie na podstawie wygenerowanego blankietu.
Stosowanie powyższych zasad bezpieczeństwa nie jest kłopotliwe, a może nam oszczędzić strat finansowych i mnóstwa nerwów straconych przez nieuczciwych sprzedawców. Pamiętajmy również o tym, by na bieżąco śledzić najnowsze zalecenia banków i instytucji finansowych, z których usług korzystamy. Instytucje te stale ulepszają swoje produkty po to, byśmy mogli z nich bezpiecznie korzystać. Zalecenia wydawane są przez nie po to, by dbać o nasze bezpieczeństwo, warunkiem, by na tym skorzystać jest jednak to, żeby się do nich stosować.
Red. podkom. S. Kepper
