Nagrobki, pamięć i historie - spacer po Cmentarzu zagórskim w Sosnowcu

W sercu Zagórza ciche alejki kryją opowieści o przodkach, robotnikach i bohaterach. W Sosnowcu spacer po starym cmentarzu to nie tylko przegląd nagrobków, lecz podróż przez lokalne dramaty i drobne, prywatne rysunki życia. Organizatorzy zapraszają na trasę, która wyciąga z ziemi nazwiska i zdarzenia często zapomniane, a przy tym pokazuje kamienie, które pamiętają XIX wiek.

• Spacer wyznaczony na konkretną trasę i spotkanie pod bramą
• Trasa prowadzi przez groby pamiętane i te niemal zapomniane

Spacer wyznaczony na konkretną trasę i spotkanie pod bramą

Wydarzenie odbędzie się 23.11.2025 o godzinie 10.00. Zbiórka jest przewidziana pod bramą główną cmentarza – wejście od strony ulicy Zuzanny, przy kaplicy. Przewidywany czas zwiedzania to około 90 minut, a pokonywany dystans to około 600 m.

Na trasę najłatwiej dotrzeć tramwajem linii 15 – wysiąść na przystanku Zagórze Małe, a stamtąd kierować się północno-zachodnim szlakiem przez około 300 m. Organizatorem jest Fundacja Epikur, a przewodnikiem podczas spaceru będzie Artur Ptasiński. W razie pytań dostępny jest numer telefonu 519 186 997.

Trasa prowadzi przez groby pamiętane i te niemal zapomniane

Podczas zwiedzania uczestnicy zobaczą m.in. kaplicę, w której spoczywają księża związani z parafią św. Joachima, oraz mogiły o silnym ładunku historycznym: zbiorową mogiłę powstańców styczniowych, grób robotników poległych w masakrze pod hutą Katarzyna, symboliczny grób por. Stefana Nowocienia – szefa Inspektoratu Sosnowiec AK, oraz grobowiec por. Witolda Dobrowolskiego – dziennikarza i komentatora sportowego. Wśród innych punktów znajdują się pomnik górników poległych w katastrofie na kopalni Renard, grobowiec „zagłębiowskiego Judyma” dr Seweryna Aleksandra Widery, groby rodziny Wrzosków, mogiła czerwonoarmistów, a także grób Antoniego Skibińskiego – urzędnika górnictwa rządowego, sędziego i wójta gminnego.

Na cmentarzu znajdują się także miejsca pamięci dotyczące późniejszych dziejów: grób Edwarda Gierka oraz jego żony Stanisławy, a także grób Józefa Uchto – ochotnika do Akademickiej Legii Obrony Lwowa, żołnierza ZWZ/AK i zasłużonego leśnika. Uczestnicy będą mogli przyjrzeć się trzem najstarszym chrześcijańskim nagrobkom w Sosnowcu; najwcześniejszy upamiętnia Maryę Teodozję Kamieńską, zmarłą w 1861 roku.

Projekt jest realizowany przez Fundację Epikur w ramach inicjatywy “Zróbmy sobie klimat czyli sprawiedliwa transformacja w Sosnowcu”, finansowanej z programu Fundusze Europejskie dla Śląskiego 2021-2027 (Fundusz na rzecz Sprawiedliwej Transformacji).

Uczestnikom poleca się wygodne obuwie i szacunek dla miejsca pamięci. Dla planujących przyjazd komunikacją miejską warto sprawdzić rozkłady i wyszukiwarkę połączeń ZTM przed wyjściem.

W praktycznym ujęciu dla mieszkańca: spacer to krótka, intensywna lekcja lokalnej historii i dobre miejsce, by lepiej poznać sąsiedztwo Zagórza. Przyjrzenie się inskrypcjom, porównanie stylów nagrobków i rozmowa z przewodnikiem mogą pomóc zrozumieć, jak przemiany gospodarcze i polityczne kształtowały życie dzielnicy. To też okazja, by zapamiętać konkretne nazwiska i miejsca, które łatwiej potem odszukać na mapie pamięci miasta.

na podstawie: Urząd Miasta w Sosnowcu.